کتاب آموزش عکاسی۲۰۲۲ با نویسندگی سهراب نعیمی، مدرس علوم عکاسی در دانشگاه در اسفند ماه سال ۱۴۰۰ توسط نشر سفیر اردهال به چاپ رسیده است. این کتاب ارزشمند در قطع وزیری به نشر رسیده و سر فصلهای متعددی را دارا می باشد. که از جمله می توان به
۱٫تاریخ عکاسی
۲٫معرفی هفت عامل موثر در به وجود آمدن یک عکس خوب
۳٫طبقه بندی موضوعات عکاسی
۴٫امواج الکترومغناطیسی و کارکرد آن در عکاسی
۵٫گامهای نوری در عکاسی
۶٫مفاهیم فنی در عکاسی
کتاب آموزش عکاسی۲۰۲۲ با نویسندگی سهراب نعیمی، مدرس علوم عکاسی در دانشگاه در اسفند ماه سال ۱۴۰۰ به چاپ رسیده است. این کتاب ارزشمند در قطع وزیری به نشر رسیده و سر فصلهای متعددی را دارا می باشد. که از جمله می توان به: ۱٫تاریخ عکاسی ۲٫معرفی هفت عامل موثر در به وجود آمدن یک عکس خوب ۳٫طبقه بندی موضوعات…
اصول ترکیب بندی، مفاهیم و تعاریفی هستند که در بیشتر هنرهای تجسمی با رعایت نمودن آنها به چشم نوازیِ اثر افزوده می شود. البته این زیباییِ بصری حالتی نسبی است. یعنی ممکن است در نظر برخی از مردم جمیل و خوش منظر محسوب نشود. اما دانستن این اصول و استفادۀ آگاهانه از آنها می تواند بر جمالِ هر اثری تاثیرگذار باشد. به بیان ساده، به قرار گرفتن و یا جای دادن اصولیِ عناصر تشکیل دهندۀ یک عکس در فضاهای مورد نظر، ترکیب بندی یا کمپوزیسیون[۱] می گویند، و این جایگذاری تحت قواعد و اصول معین و محاسبات دقیق انجام می گردد. ترکیب بندی اصولاً دارای یک پیام بصری است که بیننده را با نوع نگاه، تخیل، تدبیر و دانشِ خالق اثر آشنا و همراه می سازد. ترکیب بندی در کلیۀ عکسها، نه تنها باعث جذابیتِ در تصاویر می شود، بلکه باعث می گردد که تصویر نهایی با هماهنگ ترین شیوۀ ممکن به تماشاگر ارائه گردد.
در روزگاری کمی دورتر از این و دقیقاً قبل از آنکه دیجیتال پای به دنیای عکاسی گذارد. از فیلمهای ۳۵ میلیمتری برای ثبت تصویر استفاده می شد. در آن دوره عکاسان برای خریدِ نوعِ فیلمهای عکاسی با یک سوال روبرو بودند. در چه زمان و در چه شرایط نوری قرار است عکاسی کنم؟
پاسخ به این سوال باعث می شد که آنها بتوانند حساسیت فیلم خود را قبل از خرید انتخاب نمایند.
در گذشته روی پاکت فیلمهای عکاسی عبارتی مثل ISO400 ، ISO100 و یا ISO800 درج شده بود که نشانگر حساسیت فیلمها در برابر نور دریافتی بود. بر همین اساس عموماً عکاسانی که قرار بود در زیر نور آفتاب عکسبرداری کنند از حساسیتهای ۱۰۰ و اگر قرار بود که در نور شب عکاسی کنند، حساسیتهای بالاتر مثل ISO800 را انتخاب می کردند. اینکار باعث می شد که عکسهایی با نور مطلوب را تولید کنند. اما امروزه که دیگر خبری از فیلمهای ۳۵ میلیمتری نیست، یک سنسور دیجیتالی که در پشت دوربین و درست در پشت منظره یابِ دیجیتالی قرار داده شده است، این وظیفه را بر عهده دارد.
شاتر در لغت به معنای رفت و آمد یا عبور و مرور است. اما این وسیله قرار است رفت و آمدِ چه چیزی را کنترل نماید؟ قطعاً کنترل عبور و مرورِ نور از داخل دوربین از وظایف این قطعۀ مهم می باشد. شاتر تیغه ای است فلزی و یا پلاستیکی که در داخل دوربین قرار گرفته و از طریق همان دکمه ای که روی دوربینها تعبیه شده و با زدن آن دکمه عکس گرفته می شود؛ کنترل می گردد. کافی است که لنز دوربین را باز نموده و سپس دکمۀ شاتر را فشار دهید، حتما تیغۀ محرک شاتر را خواهید دید که چگونه بالا و پایین می رود. شاترها به دو دستۀ مکانیکی و الکترونیکی بخش بندی می شوند. مشخصاً شاتر مکانیکی همان دکمۀ برجستۀ روی دوربین می باشد و شاتر الکترونیکی از طریق صفحات لمسی، مانند دوربینهای موبایل کنترل می شود. به صورت عامیانه، صدای ناشی از باز و بسته شدن این تیغه را (کلیک) می گویند و به واسطۀ شتاب یا کندی این صدا متوجه خواهیم شد که چه میزان نور وارد دوربین شده است.
عمق میدان توسط اندازۀ اپرچری که انتخاب می شود، فاصله کانونی که به کار گرفته می شود و فاصلۀ بین دوربین و سوژه تعیین می گردد. تار شدنِ پس زمینۀ یک عکس و واضح نگه داشتن سوژه باعث می‌شود که به اصطلاح معروف عکسِ ما عمق داشته باشد و عوامل اضافی صحنه از بین بروند. به تار شدن پس‌زمینه، عمق میدان (DOF) می‌گویند. عمق میدان در عکاسی به معنای در فوکوس بودن تمام عناصر صحنه یا بخش کوچکی از آن است. اپرچر و عمق میدان با هم ارتباط مستقیمی دارند. عمق میدان میزان فاصله‌ای که در آن عناصر موجود در تصویر واضح خواهند بود را مشخص خواهد کرد. هر چه دریچه اپرچر بزرگتر شود، عناصر موجود در تصویر که در عمق عکس و پشت سوژۀ اصلی وجود دارند تارتر می شوند. مثلاً یک اپرچر خیلی بزرگ مانندf1.2 ، عکسی با عمق میدان بسیار کم خواهد داشت. متقابلاً با کوچکتر شدن اندازۀ اپرچر، عناصر و المانهای موجود در تصویر از شفافیت بهتری برخوردار خواهند شد. نتیجتاً با اپرچر کوچکتر، تمام اشیائی که از سوژه دورتر هستند، فوکوس خواهند شد. مثلاً اپرچر f22 نور بسیار کمی وارد دوربین می‌کند؛ اما باعث می‌شود تمام صحنه دارای دقت و فوکوس باشد. البته کاربرد این موضوع در چشم انسان نیز به همین شکل است. زیرا اصولاً انسانها برای آنکه تصویری را در دوردستها بهتر ببینند چشمان خود را ریزتر و بسته تر نگاه می دارند.
واقعیت آن است که اگر امروزه و عمدتاً اگر از عکاسان پرسش شود که واژه دیافراگم صحیح است و یا اپرچر بیشتر آنها عنوان خواهند داشت که هر دو به یک معنا هستند. البته برخی نیز با تعجب بسیار اپرچر را تیغه های دایره ای شکل درون لنز دانسته و دیافراگم را حفرِۀ ایجاد شده می دانند. اما حقیقت چیز دیگریست.
دیافراگم واژۀ فرانسوی اپرچر است. در گذشته ای دور حدودا ۱۰۰ سال گذشته قبل از این، زبان فرانسه به عنوان زبانی مشترک و جهان شمولی شناخته می شد و این مطلب باعث گشت که اصطلاحات فرانسوی به بسیاری از زبانها رسوخ پیدا کند. اما امروزه عناوین به گونه ای دیگر است تا جائیکه حتی فرانسوی ها هم کمتر از کلمه دیافراگم استفاده می کنند. پس نتیجتاً کاربرد کلمه دیافراگم اشتباه بوده و مطلقاً علمی نمی باشد. اپرچر کلمه صحیحی برای استفادۀ کلیه عکاسان در علم عکاسی می باشد.
نویسنده کتاب آموزش عکاسی۲۰۲۲ با پردازش ۷ عامل مهمی که برای تهیه یک عکس خوب عنوان شده است به شکلی کاملاً گیرا و قابل درک و با ارائه عکسهای جدید، به گونه ای راه عکاسان را برای دستیابی به نکات آرتگونه هموار ساخته است. در بخشهای زیادی از این کتاب به مطالب مهمی پرداخته شده است که یا برای نخستین بار مورد بررسی و کاوش قرار گرفته و یا آنکه به صورت علمی و با حذف اطالاعات غلط موجود در عکاسی با رویکردی علمی مطالب عکاسی مورد تحلیل و آموزش قرار گرفته است. مضاف بر این موضوعات ذکر شده در این کتاب برای نخستین بار کلیه ژانرهای عکاسی طبقه بندی شده و همچنین برای اولین بار ارائه عکس در مجامع علمی و هنری به صورت یک شیوه نامه به نگارش درآمده و به همین سبب خوانش این موضوعات برای تمام عکاسان بسیار سودمند خواهد بود.
از زمانی که نخستین تصویر تثبیت شدۀ دائمی در سال ۱۸۲۲ میلادی تهیه و تولید شد ۲۰۰ سال می گذرد. هنر یا علم عکاسی که در اروپا و مشخصاً در کشور فرانسه و انگلستان پا به عرصۀ وجود گذاشت، در زمانی بسیار کوتاه مرزهای جغرافیایی را درنوردید و به دورترین نقاط جهان راه یافت و مورد استفادۀ مردم در بیشتر سرزمینهای روی این کرۀ خاکی قرار گرفت. امروزه پس از گذشت حدوداً دو قرن از اختراع عکاسی، این هنر تبدیل به یکی از مهمترین و گویاترین ابزارهای بیانی در دنیای امروز شده است، لکن هر چقدر نیز به تاریخ آن اضافه می گردد؛ گویی اهمیتِ این ابزارِ دستیافته از دورۀ مدرنیزاسیون نیز افزون می گردد.
متاسفانه یکی از مواردی که در دانشکده های هنری و نیز عکاسی به آن توجه کافی نشده است همانا عدم دانش کافی دانشجویان و همچنین اساتید برای ارایه عکس در مجامع علمی و هنری می باشد. به راستی وقتی یک هنرمند عکاس برای ارایه تصاویر و آثار خود پای به جایگاه ارایه دهنده می گذارد باید به چه مواردی اشاره نماید.
در کتاب آموزش عکاسی۲۰۲۲ در صفحاتی مشخص شیوه نامه ای تهیه گردیده است که منبع بسیار خوبی برای دانش عکاسان برای ارایه عکسهای خود در محاکم علمی می باشد.
