صِنف یا رَسته، انجمنی است متشکل از گروهی از اشخاص که دارای یک حرفه و یا پیشه می باشند تا از این طریقتِ همبستگی بتوانند به راه هایی برای بهبود کیفیت و بالا بردن سطح کیفی مجموعه های کاریِ خود دست یابند و این مهم در کنار تعیین تدابیری برای مقابله با تخلفات صنفی و همچنین اطلاع رسانی درباره رویدادها و اتفاق ها در حوزههای مرتبط با حرفه موردنظر، موجبات ترفیعِ شغلی را برای تمام اعضا فراهم می سازد. بر همین اساس یکی از ویژگیهای اساسی و مهم در تمام بازارها نیز، همبستگی و تشکلِ بازاریان در انجمنهای صنفی است. این انجمنها اصولاً به صاحبان حرفهها تشکل میبخشند و دارای وظایف اجتماعی وسیعی نیز هستند. از این لحاظ و با دقت در تعریف کاربردیِ نوشتار شده به تجمیع گونه های مختلف صنف در کنار هم نیز «اصناف» می گویند. شاید باور آن سخت باشد ولی واقعیت آن است که تاریخ شکلگیری اصناف در ایران قدمتی چند هزار ساله دارد و این دیرینگی که خود گویای یک نظام اجتماعیِ کار ساز است به دوران حکومت هخامنشیان بازمیگردد که مردم را به گروهها و طبقات مختلف از جمله کاسب ها، نظامیان، و آموزش دهندگان و… تقسیم بندی میکردند. بعد از ظهور اسلام ، تحولی شگرف در احوال پیشه وران در جامعه ی ایران صورت گرفت و به همین دلیل لزوم رعایت اصول شرعی در کسب و کار و جلوگیری از فروش کالاهای حرام، برای اولین بار در در جامعه اصناف و همچنین نظارت محتسب شهر بر اصناف آغاز گردید؛ که وظیفه اش رسیدگی و نظارت بر گران فروشی، کم فروشی، اجناس نامرغوب و بررسی پیمانههایی بود که میان پیشه وران و کاسبان منعقد می شد. پیدایش اصناف اسلامی به قرن سوم هجری میرسد که دوره شکوفایی در رونق تجارت و شهرنشینی بود. در این سده بود که تشکل افزارمندان و صنعتگران بر اساس حرفهها و پیشهها به وجود آمد، رشد و توسعه کامل شهرها در دو قرن پنجم و ششم هجری، فعالیتهای اصناف را توسعه فراوان بخشید. برخی از خاورشناسان شوروی، خاستگاه پیدایش انجمنهای صنفی در شهرهای ایرانی را، دوره ساسانیان میدانند. برخی دیگر از خاورشناسان، منشأ انجمنهای صنفی اسلامی را در فرقههای درویشان و صوفیان یا صنفهای غازیان جستجو میکنند. چنانکه ابن بطوطه[۱] در سده ی هشتم درباره اصناف اصفهانی می گوید؛ هر دسته از پیشه وران اصفهان، رئیس و پیشکسوتی برای خود انتخاب می کند که او را کلو می نامند. در زمان صفویان هر یک از شهرهای بزرگ محتسبی داشت که به وظیفه سنتی خود عمل می کرد. بطور کلی در عصر صفوی محتسب وظیفه تهیه و تنظیم فهرست نرخ ها را در بازار و رسیدگی به حساب های کاسبان را بر عهده داشت و با کلانتر و داروغه مستقیما کار می کرد. بعد از دوره صفویان که روحانیت به طور مستقیم وارد جریانات اجتماعی شد از اختیارات و وظایف محتسب کاسته شد و با همین رویکرد، اجرای احکام شرعی از وی سلب و به مراجع تقلید سپرده شد و آن بخش از وظایف او را که به نظافت شهرها و رسیدگی به اصناف بر می گشت داروغه و کلانتر برعهده گرفتند . به این ترتیب آرام آرام حوزه عمل محتسب، منحصر به رسیدگی به قیمت ها و بررسی نرخ نامه ها و اوزان و مقادیر گردید که البته این امر مهم نیز در آن روزگاران تابع فرمان و اوامری بود که داروغه وضع می نمود. در عصر زندیه نیز محتسب… ادامه در کتاب در فاصله دو عکاس. نویسنده استاد سهراب نعیمی
لینک خرید معتبر کتاب در فاصله دو عکاس( روایت عکاسان جنگجو و غمگین)
https://basalam.com/honar_radical_falsafeh/product/2962433
کتاب در فاصله دو عکاس اثر استاد سهراب نعیمی، مدرس علوم عکاسی در دانشگاه به رویدادهای مهم عکاسی در ایران می پردازد که در آن بیوگرافی و تاریخچه اصناف ایران نیز به نوشتار درآمده است. این کتاب یکی از منابع مهمی است که پژوهشگران این موضوع را به خود فرا می خواند.
این کتاب نفیس که حاوی عکسها و اسناد بسیار ارزشمندی می باشد را می توانید از سراسر کتابفروشیهای معتبر ایران تهیه فرمایید.
لینک خرید معتبر کتاب در فاصله دو عکاس( روایت عکاسان جنگجو و غمگین)